Teknoloji ile birlikte silah gereçleri de gelişiyor. Fakat kuvvet yapıları aşağı yukarı sabit. Gerçekten böyle mi olmalı, böyle mi kalmalı? Buradaki düşünceler aykırı ve marjinal gelebilir, peşinen karşı çıkmak yerine üzerinde düşünelim.
Kuvvetler arası koordinasyon son yüzyılın önemli konularından. Savaşın sisi çöktüğünde her kuvvet yalnız kalır. II. Dünya savaşından bugüne gelişmiş eşit güçler arasında bir topyekün savaş olmadığından, ülkelerce önemi tam olarak anlaşılamadı. ABD ise müşterekliğin önemini özellikle Vietnam savaşında kara ve hava kuvvetlerinin aynı harekât sahasında anlaşmazlıklar yaşamasıyla anladı[1]. ABD bu sorunu deniz ötesi harekatlarını büyük ölçüde yalnızca deniz kuvvetleri bünyesinde yaparak en aza indirdi. Bu nedenle son 50 yılda en göz önündeki kuvvetler “Secretary of Navy”[2] bünyesindeki Deniz Kuvvetleri ve Deniz Piyadeler [3].
Fakat özellikle son yıllarda Pasifikte ortaya çıkan yeni denge ve Çin’e atfedilen A2/AD[4] stratejisi müşterekliğin tekrar sorgulanmasına yol açıyor.[5] Savaşlar yalnızca karadayken veya yalnızca denizdeyken anlayış birliği ve koordinasyon nispeten daha kolay. Fakat kuvvetlerin artık böyle bir lüksü maalesef yok. Harekât alanı artık yalnızca kara, deniz ve havadan oluşmuyor, uzay ve siber-elektromanyetik boyutta bunlara eklendi ve artık beş boyutta düşünülüyor [6]. Günümüz harekât mantığında kuvvetler savaşı ilk olarak kendi boyutlarındaki hedeflere taarruz ve savunma, daha sonra diğer boyutlardan tehditlere karşı savunma en sonra ise diğer boyutlardan tehditlere taarruz olarak düşünürler. Çünkü askerliğin doğası öncelikle kendi boyutunda olanı düşünmeyi gerektir. Bu nedenle, denizciler savaş durumunda hava desteğinin geleceğine güvenmeyebilir ve kendi kuvvetleri ile harekâtı sürdürmek isteyebilirler. Karacılar da denizcileri deniz piyadelerinin anladığı kadar anlayamayabilir, dünyanın her yerinde deniz harekâtı olarak kabul görmüş çıkarma harekâtını kendileri yönetmek isteyebilirler.
Harekât alanı gün geçtikçe daha da karmaşıklaşıyor ve II. Dünya Savaşından bugüne yerleşen bakış açısı orta vadede yeterli gelmeyecek. Kuvvetler arasındaki bakış açısı uçurumunu en erken kapatanlar başarılı olacak. Fakat her ne kadar bazı ülkeler oldukça yaklaşabilseler de bu nevi bir birliğin duyusal ve maddi bedelini ödemeye hiçbir devlet büyük bir savaştan edinilecek tecrübelerden önce yanaşmayacaktır. Kuvvetlerin uzmanlıkları devam edecek olsa da gerekli olan anlayış birliği, temel olarak eğitimde birlik ile başlamalıdır. Yalnızca lisansüstü okulların, uzmanlık okullarının veya akademilerin birleştirilmesi ise yeterli olmayacaktır. Bu birleşme harp okulu safhasında başlamalıdır.
Konseptlerin ve silahların bu denli hızlı değiştiği dünyada bakış açılarını değiştirmek hiç kolay olmayacak, fakat bir yerden başlanılması gerekecek. En mantıklı başlangıç noktası ise tabi ki devasa kara kuvvetlerimizin hepsini yutması şeklinde olmamalıdır.
Kaynaklar
[1] Martin E. Dempsey, “The Future of Joint Operations”, Foreign Affairs, 20 Haziran 2013, https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2013-06-20/future-joint-operations.
[2] Secretary of the Navy, ABD Deniz Kuvvetleri Bakanı demektir. Sivil bir kişidir.
[3] “US Navy Organization – The Secretary of the Navy”, erişim 10 Haziran 2017, http://www.navy.mil/navydata/organization/org-sec.asp.
[4] A2/AD (Anti-Access / Area-Denial) stratejisi, düşmanın harekât alanına girişinin ve bu alanı kontrol etmesinin engelleme stratejisine verilen addır. Genellikle zayıf tarafın, güçlü tarafı kendi ana karasına yakın alana sokmamasını ifade etmek için kullanılmaktadır.
[5] Andrew F. Krepinevich, Barry D. Watts, ve Robert O. Work, Meeting the Anti-Access and Area Denial Challenge (Center for Strategic and Budgetary Assessments Washington, DC, 2003), http://www.csbaonline.org/wp-content/uploads/2011/03/2003.05.20-Anti-Access-Area-Denial-A2-AD.pdf.
[6] Peter Dombrowski ve Chris C. Demchak, “Cyber war, cybered conflict, and the maritime domain”, Naval War College Review 67, sayı 2 (2014): 70.